Er zijn een paar zaken waar je op moet letten. In het kort is dat:
- Let op de maximale uitstoot van schadelijke stoffen
- Let op de manier van vuur stoken (bij brandhout)
Hoe werken kachels en haarden op hout en pellets?
Wat zijn de voordelen?
In het algemeen is hout als brandstof een duurzame, hernieuwbare energiebron die moet worden gestimuleerd om fossiele brandstoffen te vervangen. De oorsprong van het hout is echter zeer belangrijk; je moet kiezen voor hout uit lokale én duurzaam geëxploiteerde bossen. Daarnaast zijn stookwijze en luchtkwaliteit een aandachtspunt. Meer weten over verwarmen op hout? Lees dan het artikel "Een houtkachel of pelletkachel. Een duurzame keuze?" Wanneer kies je voor een kachel of haard op hout of pellets?
Dat hangt af van jouw alternatieven. Als je je huis verwarmt met stadswarmte uit een hernieuwbare bron of een warmtepomp die werkt op elektriciteit uit een hernieuwbare bron, kan dat beter zijn dan het verbranden van hout. Maar als je kiest voor een goed product dat voldoet aan de hoge luchtkwaliteitsnormen, kan de negatieve impact van het verbranden van hout worden geminimaliseerd.
Als je de keuze hebt, kies dan een kachel met een geïntegreerd waterreservoir of een aansluiting op een centraal watersysteem. Dit verhoogt het energierendement aanzienlijk omdat een groter deel van de warmte nuttig gebruikt wordt.
Waar moet je op letten?
De brandstof
Verbrand altijd de juiste brandstof! Verbrand geen houtafval (of erger, met verf of vernisresten), verbrand geen karton of papier en verbrand natuurlijk ook geen huishoudelijk afval.
Uitstoot van schadelijke stoffen
Een van de belangrijkste bezorgdheden is de uitstoot van schadelijke stoffen bij de verbranding van hout. Veel regio's/landen hebben om die reden bepaalde biomassakachels verboden. Dit kan worden teruggedraaid zodra de minimumeisen inzake ecologisch ontwerp in werking treden en de uitstoot van de kachels gereduceerd wordt. Het ecologisch ontwerp, waarbij fabrikanten van kachels en ketels verplicht zijn om rekening te houden met de milieu-impact, moet aanzetten tot een steeds strengere regelgeving op het vlak van luchtvervuiling. In Vlaanderen kan er bij slechte luchtkwaliteit een oproep komen van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) om geen hout te verbranden. Dit is slechts een aanbeveling, maar is in sommige gemeenten opgenomen in het politiereglement.
Onderhoud
Een ander belangrijk aspect is een goed onderhoud van de schoorsteen en de kachel, niet alleen voor een schoon verbrandingsproces, maar ook voor de brandveiligheid. In sommige landen zijn er nationale voorschriften op dit gebied, in België is er vooralsnog geen wettelijke verplichting. Jaarlijks reinigen van de schoorsteen is in Vlaanderen enkel verplicht wanneer het gaat om centrale stooktoestellen. Het zou raadzaam zijn om adequate eisen op te nemen in de regelgeving rond ecologisch ontwerp.
Nieuwe stookmethode
Verder is de wijze waarop het hout wordt verbrand (voor handmatig gevulde kachels) belangrijk voor een emissiearme verbranding. Met het oog op het fijnstofprobleem is een nieuwe stookmethode ontwikkeld en met succes getest; deze methode leidt tot een aanzienlijke vermindering van de uitstoot van schadelijke stoffen bij het stoken van handmatig gevulde houtkachels. In plaats van het hout onderaan aan te steken zoals voorheen, wordt het brandhout van bovenaf aangestoken. Hiervoor wordt een zogenaamde stookmodule met een stookhulp, bijv. in was gedrenkte houtwolrollen, geassembleerd en boven op de houtstapel geplaatst. Nieuw hout mag alleen aan de gloeiende sintels worden toegevoegd als de vlammen gedoofd zijn. Als er geen hout meer wordt toegevoegd, verlaagt men de luchtstroom door de luchtklep gedeeltelijk te sluiten. Pas als de sintels niet meer gloeien, mag de luchtstroom volledig afgesloten worden.
Bij de tot nu toe gebruikelijke brandmethode zit er gedurende een langere periode veel koud hout in de vlammen, waardoor er rook, die fijn stof bevat, en de bijbehorende schadelijke stoffen vrijkomen. Bij de nieuwe stookmethode ‘eet’ de vlam zich langzaam van bovenaf een weg naar beneden, waardoor de onvolledige verbranding van de hele houtstapel sterk wordt verminderd. Het verbrandingsproces duurt dus langer dan voorheen en de warmteafgifte is gelijkmatiger.
Bron en meer info: https://www.holzenergie.ch
Regelgeving
- Sinds 1 januari 2018: Verordening voor het energielabel
- Vanaf 1 januari 2022: Verordening inzake ecologisch ontwerp
Hoe navigeer je in de lijst?
- Merk: specificeert het merk van de gepresenteerde kachel
- Model: specificeert de naam/het nummer van de gepresenteerde kachel.
- Gelijkaardige modellen: specificeert namen/nummers van gelijkaardige kachels (verschillende kleuren, materiaal, maar in wezen hetzelfde model)
- Energielabel: specificeert het huidige Europese energielabel zoals omschreven in EN 2015/1186. Het label varieert van A++ tot G.
- Brandstofsoort: Specificeert de brandstof die in de kachel kan worden gebruikt. Dit kunnen pellets, hout of een combinatie van beide zijn.
- Warmteverdeling: geeft het type van warmteverdeling aan, dat deze kachel levert. De manieren van warmteverdeling kunnen één of meerdere van de volgende zijn: geen, ventilatie, automatische opslagmassa, waterreservoir, centraal distributiesysteem.
- Directe warmte: warmte die de kachel of haard afgeeft aan de verwarmde ruimte
- Indirecte warmte: warmte die wordt overgedragen aan een vloeistof (voor warm water of voor een centraal verwarmingssysteem)
- Gewicht (kg): geeft het gewicht in kg aan, bijvoorbeeld, 181.
- Hoogte (cm): specificeert de hoogte in cm, bijvoorbeeld, 104.
- Breedte (cm): geeft de breedte in cm weer, bijvoorbeeld 68.
- Diepte (cm): geeft de diepte in cm aan, bijvoorbeeld 38.